ZEYTİN YAPRAĞI VE ÖZÜ: ŞİFADIR

Bitki: Olea europaea ssp. europaea  
Türkçe Diğer Adları: Acaca - Çakilca - Çekiçge - Çekiste - Çitlak - Delice - Evin - Koruk
Latince Adı: Olea europaea 
Familyasi: Oleaceae(Olive) 
Glukozitler: Oleuropein 
Polifenoller: Hesperidin - Luteolin – Rutin -Apigenin

Zeytin ağaçları, dünyadaki en dayanıklı ağaçlardandır. Uzun süreli yaşamlarını büyük ölçüde, kendilerine hastalık ve zararlılara karşı
direnç kazandıran "oleuropein" adlı bir madde üretmelerine borçludurlar.

Zeytin ağacının tamamında bulunan ve acı-buruk bir tadı olan oleuropein, zeytinin işlenmesi sırasında uzaklaştırılır.Oleuropeinin içeriğinde bulunan "elenolik asit" veoleuropein türevi olan ''kalsiyum elenolat'', çok çeşitli mikroorganizma gruplarını uzak tutma özelliğine sahiptir.

Zeytin yaprağı, asırlardır halk ilaçlarında kullanılmaktadır. Örneğin; 1800'lü yıllarda malarya(sıtma) salgınına karşı kullanıldığı bilinmektedir. Amerikan Kanser Araştırma Enstitüsü, zeytin yaprağının, 21. yüzyılın en önemli doğal antimikrobiyal, antiviral bir etkiye sahip çok önemli bir bitki olduğunu belirtmiştir. Bu konuda 69 kitap, 1800'den fazla makale, dergi ve çeşitli yayınlar yapılmıştır.

Zeytin yaprağının dünyadaki en büyük tüketicisi Amerika'dır. En önemli hammadde üreticilerinden biri deÇin'dir.

Yapılan araştırmalara göre zeytin yaprağı, 101 madde içerir. İçindeki en etken madde polifenolik antioksidanlardan biri olan oleuropeindir. Oleuropein, vücutta ''kalsiyum elenolat''a çevrilir. Oleuropeinin içeriğindeki elonoik(eleonik-oleanolik) asidin; antibakteriyel, antifungal ve antiviral özellikleri laboratuvar koşullarında kanıtlanmıştır.

Oleuropeinin, Bacillus anthracis, B. cereus, B. subtilis, E. coli, Helicobacter pylori, Mycoplasma species, Salmonella enteritidis, Salmonella typhimurium, Staphylococcus aureus gibi bakterilere karşı etkili olduğu düşünülmektedir.Oleuropein ayrıca Spiroket adlı bir bakteri cinsinin yaptığı lyme hastalığının belirtilerini azaltır. Iyme hastalığı;vahşi hayvanlar üzerinde bulunan bir kene ile taşınır ve genellikle antibiyotikle tedavi edilen geçici bir artrite neden olur.

Oleuropein aynı zamanda tedavi edici etkiye sahip sekoiridoit (Hipotansif, spazmolitik, antioksidan. Renal ve sindirim eliminasyonunu artırmak amacıyla kull.) bir glikozitdir. Glikozitler, bitkilerin yapraklarında bulunmakla berâber, genellikle meyve kabuk ve kökünde bulunurlar. Polarize ışığı daha çok sola çeviren, renksiz, kristalimsi, acı maddeler olup, su veya alkolde çözünürler. Glikozit yapı, bazı şekerlerle şeker olmayan başka bir maddenin birleşmesiyle ortaya çıkan maddeye verilen addır. Bakterilerin hücre duvarını etkileyerek doğal yolla bağışıklıksistemini güçlendirirler.

ZEYTİN YAPRAĞI ÇAYININ YARARLARI
(Olive Leaf Tea)

2005 yılında Avustralya'da yapılan bir çalışma, zeytin yapraklarındaki anioksidan kapasitesinin, vitamin C'de bulunandan 5 kat fazla, yeşil çay ve üzüm çekirdeğindekinden de 2 kat fazla olduğunu ortaya koydu. Aynı zamanda bu çalışma,zeytin yaprağı ekstraktında bulunan antioksidanların, üzüm çekirdeği ve vitamin E'de bulunan antioksidanlardan, zararlıserbest radikalleri uzaklaştırması bakımından çok daha güçlü olduğunu tespit etti. Zeytin yaprağı, anti-fungal, anti-viral veanti-bakteriyel bileşiklerce zengindir. Zeytin yaprakları, zeytin yağında bulunan kimyasal bileşiklerin aynısını içermektedir hem dekalorisiz!

Zeytin yaprağı, çay olarak tüketildiğinde vücuda alınanoleuropein, iki enzim tarafından(esteraz ve beta –glukozidaz enzimleri) elenolik aside dönüştürülür. Elenolik asit, daha önce de belirttiğimiz gibi antimikrobiyal etkiye sahiptir. Bakterilerin hücre duvarını etkiler.

Yaprakta bulunan maddeler, zeytinin türüne, uygulanan kültürel tedbirlere, yetiştiği bölgeye ve hasat zamanına göre farklılıklar gösterir. Fenolik(bitkisel kaynaklı besinlerin lezzetine ve rengine etki eden, bir madde) veflavonait(kansere karşı koruyucu antioksidan) bileşikler, vücudun bağışıklık sistemini güçlendirip hastalıklara karşı dirençli olmasını sağlar. Yaprakta 60-90mg/gr oranında oleuropein bileşiği bulunmaktadır.

Antioksidan Etkisi

Soluduğumuz havadaki oksijen, vücut içinde serbest radikaller adı verilen ve toksik(zehirli) etki gösteren bazı maddelerin oluşmasına neden olur. Demirin paslanması ve balığın sudan çıktıktan sonra ölmesi, oksijenin zararlı etkilerine örnektir. Antioksidanlar, vücudumuzda kimyasal reaksiyonlar sonucu oluşan veya dışarıdan sigara, alkol, kirli hava vs. ile alınan zararlı maddelerin(serbest radikallerin) nötralize edilmesini sağlar. Antioksidanların yardımı ile hastalıkların oluşumu önlenebilir, hormonal denge korunabilir, yaşlanma süreci geciktirilebilir. Zeytinürünlerinde bulunan biyofenoller, insan hayatı için önemli olan antioksidan, antimikrobiyal ve serbest radikallere karşı aktivite göstermektedir.

Damarlar Üzerine Etkisi

Canlı vücudunda(İnvivo) şartlarda yapılan birçok çalışma; oleuropeinin, vasodilator(damar genişletici) etki yaptığını, tansiyonu düşürdüğünü ve anti-aritmik özellik gösterdiğini ortaya koymuştur. Aynı zamanda LDL kolesterol seviyesinde düşmeye neden olduğu sonucuna varılmıştır. Kalp rahatsızlıklarında zeytin yaprağı çayıile iyi sonuçlar elde edilmektedir. Laboratuvar ve klinik çalışmaların sonucu olarak zeytin yaprağı çayının; kalp yetmezlikleri, damar tıkanıklıkları üzerinde de etkili olduğu bulunmuştur. Zeytin yaprağı, kalbe olan kan dolaşımını arttırır. Kalp kasının pompalama hareketini geliştirilerek, kalp krizlerini önlemeye yardım eder.Zeytin yaprağında bulunan fenolik bileşiklerin, damar içi plak oluşumunu engellediği saptanmıştır.

Hypoglisemik Etkisi (KŞSD)

Yapılan in-vivo çalışmalarda, zeytin yaprağının etken maddesi oleuropein, hipoglisemik etki göstermiş veyüksek kan şekeri seviyesinde düşme gözlenmiştir.

Anti-Viral Etkisi

Zeytin yaprağındaki etkin bileşiklerin, virüs enfeksiyonları (nezle, grip vs) üzerindeki etkisi araştırılmış ve düşük konsantrasyonlarda dahi etkili olduğu saptanmıştır. Yapraktaki, oleuropein içeriği dolayısıyla HIV(AIDS'e yol açan virüs) Protease enzimini((HIV'in önemli bir yapı parçası)) ve Viral Reverse Transcriptasi'yi engeller. Bu davirüslerin kopyalanmasını engelleme kabiliyeti anlamına gelir. Son yıllarda HIV virüsü taşıyan AIDS hastaları tarafından alternatif tedavide de kullanılmaya başlanmıştır. Zeytin yaprağı özütünün bu hastalarda ilaç tedavisini tamamlayıcı olarak kullanılması, bağışıklık sistemini güçlendirici, kronik yorgunluğu azaltıcı, tıbbi tedavinin etkisini artırıcı etkisinden kaynaklanmaktadır.

Zeytin yaprağı, Epstein Barr hastalığı(herpes türü bir virüs) gibi tedavisi zor viral enfeksiyonların tedavisinde yardımcı olur. Kronik rahatsızlıklar çeken, immün sistemi zayıflamış, sağlıklarını kazanmak için ekstra desteğe ihtiyacı olan insanlar için faydalıdır. Zeytin yaprağı, virüsleri yok etmeğe iki şekilde yardım eder. Birincisivirüsün çoğalma yeteneğine müdahale ederek virüsün yayılmasını önler. İkincisi ise immün sistemini daha fazla hastalıkla savaşan hücre üretmesi için destekler.

Üriner Sistem Enfeksiyonları

Yaprakları, taşıdığı flavon glikozitleri(acı maddeler) nedeniyle idrar söktürücüdür. Yapraklar ve gövde kabuğu, %5 çay (infüzyon) halinde iştah açıcı, idrar söktürücü ve ateş düşürücü olarak kullanılır.

Metabolizma

Oleuropein içeriği dolayısıyla kronik yorgunluk sendromunun bazı semptomlarını azaltır. Bu kronik yorgunluk sendromunda etkisi fazlaca olan mycoplasma bakterisinin zeytin yaprağınca elimine edilmesinden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Sindirim sistemi

Zeytin yaprağı, zararlı bakteriler yüzünden oluşan ishalleri hafifletir. Ülserdeki mide asidi salgısını azaltır. Peptik ülserleri azaltır. Besinlerin barsak emilimini arttırır. Kabızlığı önler. Yaprak ve kabukları, bağırsaktakisolucanları düşürür. İnfüzyonu iştah açıcıdır.

Solunum sistemi

Zeytin yaprağı, bahar nezlesini azaltır. Farenjiti hafifletir, zararlı mikroorganizmalarla oluşan ve enfeksiyona sebep olan pnömoninin birçok şeklini zayıflatır. Kronik sinüzitler için oldukça iyi bir iyileştiricidir. Tonsillitlere faydalıdır. Zeytin yaprağı, romatoid artriti, alerjileri ve fibromiyaljiyi(yumuşak doku romatizması) hafifletir.

Deriyi Besler-Korur

Zeytin yaprağı, derideki çizgilerin ve kırışıklıkların görünümünü hafifletir. Zeytinin yaprağından vemeyvesinden elde edilen sabun, şampuan gibi temizlik maddeleri, kozmetik dünyasının en çok tercih ettiği ürünler arasındadır. Hücre yenileyici özelliği sayesinde cilt yaşlanmalarına karşı koruyucu, canlandırıcı, etkiye sahiptir.Cildin nemli kalma yeteneğini arttırır. Cildi sıkılaştırır ve esnekliğini arttırır ve selülit giderici etkileri vardır. Cildi,Güneş ışınları ve çeşitli dış faktörlere karşı koruyucudur.

Zeytin yaprağı ilaçları, yalnız insan sağlığı için değil, hayvan sağlığında da kullanılmaya başlanmıştır. Evcil hayvanların hazır mamalarında ve bitkisel ilaçlarında hem doğal antibiyotik hem de antiparazitik etkisi sebebiyle yurt dışında kullanılmaktadır.

Aspergillus mantarları tarafından üretilen aflatoksinin engellenmesinde, Oleuropein kullanımı ile ilgili araştırmalar yapılmaktadır. Psoriasis(sedef) hastalarının durumlarında gelişmeler sağlar. Zeytinin yapraklarıkaynatılarak elde edilen zeytin yaprağı çayı ile gargara yapılırsa, diş ağrılarını hafifletir ve diş etlerini kuvvetlendirir.

Düzenli olarak hastalıklardan korunma amaçlı tüketilebileceği gibi doğrudan hastalıkların tedavisinde de kullanılabilir.

Zeytin yapraklarının su ekstraktı, test mikroorganizmaları üzerine herhangi bir antimikrobiyel etki göstermemesine karşın; aseton ekstraktı, 15 test bakterisinden Salmonella enteritidis, Bacillus cereus, Klebsiella pneumoniae, E. coli, Enterococcus faecalis, Streptococcus thermophilus ve Lactobacillus plantarum üzerine inhibitör etki göstererek en iyi sonucu vermiştir. Zeytin yaprağı ekstraktının kimyasal metotları GC-MS ve HPLC gibi spektrofotometrik metotlar kullanılarak yapılmıştır.Özetle: Zeytin yaprağı, halihazırda diyabette,hipertansiyonda, kardiyovasküler rahatsızlıklarda, gripte,üriner sistem rahatsızlıklarında, kronik halsizlikte, hastalarınnekahat döneminde, kolesterolün düşürülmesinde, dejeneratifeklem rahatsızlıklarında, bursit(eklem bölgelerinde ağrılı şişlikler), sinüzit ve vücudun doğal bağışıklık sisteminin desteklenmesinde kullanılmaktadır. Pek çok marka zeytin yaprağı içerikli bitkisel ilaç piyasada hazır preparatlar olarak satılmaktadır. İçeriklerinde genel olarak % 6-20 Oleuropeinbulunmaktadır. Ancak, bazı literatürlere göre bu konuda ise bir standardizasyon yoktur.

Zeytin yaprağının, su, aseton, etil asetat ve etil alkol ekstraktları, minimum bakterisidal konsantrasyon (MBC), minimum inhibitör konsantrasyon (MIC) ve diskdiffüzyon metodları kullanılarak, in-vitro olarak antimikrobiyel aktiviteyi belirlemek amacıyla kullanılmıştır. Anti-mikrobiyel aktivite, gram pozitif bakterilerler üzerinde (Bacillus cereus, Enterococcus faecalis, Staphylococcus aureus, Lactobacillus plantarum, Lactobacillus brevis, Lactobacillus bulgaricus, Streptococcus thermophilus, Pedioccus cerevisiae, Leuconostoc mesenteroides) ve gram negatif bakteriler(Salmonella typhimurium, Salmonella enteritidis, E. coli, Pseudomonas aerogenosa, Klebsiella pneumoniae, Acetobacter spp.) üzerinde denenmiş ve tartışılmıştır.

Zeytin Yaprağının Başka Etkileri

Vücuttaki yağ bezelerini ve tümörleri eritir, gelişmesini engeller. Safra taşı ihtimalini azaltır. Pankreas salgısını uyarır.
Çocuklarda kemik gelişimine yardım eder.  Osteoporozu önleyicidir. Ödem oluşmasını önler. Astım, kolon kanseri, prostat, menopoz, göğüs kanseri riskini düşürür. Sinir sıkışmasının giderilmesinde etkilidir. Kulak Enfeksiyonlarında, Hepatit A,B,C de etkilidir. Zonaya iyi gelir.

Zeytin Yaprağı Çayının Kullanım Önerileri

Yaprakların çayı ve tentürü kullanılır. Zeytin yaprağı çayı, yumuşak, aromatik ve lezzetlidir. İnce bir dilim limon ve bal ekleyerek ya da diğer bitkisel çaylarla karıştırarak değişik lezzetler elde edilebilir. Edremit'te zeytin çiçeği çayı da üretilmektedir.

ZEYTİN YAPRAĞI EKSTRAKTI
(Oleaeuropaea)

Zeytin yaprağı ekstraktı, zeytin yaprağının aktif bileşenlerini elde etmek amacıyla hazırlanan yeşil toz görünümlü yaprak özüdür. Ekstrakt(öz), zeytin ağacı yapraklarından fiziksel ve kimyasal ekstraksiyon metotlarıyla elde edilir. Zeytin ve zeytin yaprağı ekstraktında bulunan ve antimikrobiyal özellik gösteren bileşikler; phidroksibenzoik asit, vanilik asit, kafeik asit, protokateşik asit, sirinjik asit, p-kumarik asit, oleoropein, kuersetin, tirosol, hidroksitirosol ve elenoik asittir.

Zeytin Yaprağında Bulunan Bileşikler
1) D- Acetoxpinoresinol 2) D-1-Acetoxpinoresinol-4¹ Beta -D-Glucoside 3) D-1-Acetoxpinoresinol-4¹¹-O-Methyl-Ether 4) Aesculetin 5) Aesculin 6) Beta-Amyrin 7) Apigenin 8) Apigenin-7-Glucoside 9) Apigenin-7-Di-O-Xyloside 10) Arabinose 11) Arachidic-Acid 12) Ash 13) Boron 14) Caffeic-Acid 15) Caffeyl-Glucose 16) Calcium 17) Carbohydrates 18) Beta-Carotene 19) Catechin 20) Catechol-Melanin 21) Choline 22) Chrysoeriol-7-O- Glucoside 23) Cinchonidine 24) Cinchonine 25) P-Coumaric-Acid 26) Crataegolic-Acid 27) Cyanidin-3-Glucoside 28) Cyanidin-3- Monoglucoside 29) Cyanidin-3-Rhamnosyl- Glucosyl-Glucoside 30) Cyanidin-3-Rutinoside 31) (+)-Cyclo-Olivil 32) Demethyloeurpein 33) Dihydrocinchonine	34) 3,4 -Dihydroxyphenyl-Ethanol-4-Diglucoside 35) 3,4 -Dihydroxyphenyl-Ethanol-4- Monoglucoside 36) 3,4 -Dihydroxyphenyl-Ethanol 37) Dihydroxyphenyl-Propane 38) Diosmetin 39) Elenolide 40) Erythrodiol 41) Esculetin 42) Esculin 43) Estrone 44) Fat 45) Fiber 46) Fructose 47) Galactose 48) Galacturonic-Acid 49) Glucose 50) D-1-Hydrxypino-Resinol 51) Hydroxytyrosol 52) Iron 53) Kaempferol 54) Kilocalories 55) Ligustrolide 56) Linoleic-Acid 57) Luteolin 58) Luteolin-4-O-Glucoside 59) Luteolin-5-O-Glucoside 60) Luteolin-7-O-Glucoside 61) Luteolin Tetraglucoside 62) Mannitol 63) Maslinic-Acid 64) Methyl-Delta-Maslinate 65) Myristic-Acid 66) Oleanolic-Acid 67) Oleic-Acid	68) D-1-Hydroxypino-Resinol-4¹¹-O-Methyl- Ether 69) Oleoside 70) Oleoside-7-Methyl-Ester 71) Oleuropeic-Acid 72) Oleuropein 73) L-Olivil 74) Olivin 75) Olivin-41-Diglucoside 76) Paeonidin-3-Glucoside 77) Paeonidin-3-Rhamnosylglucosyl -Glucoside 78) Palmitic-Acid 79) Pectin 80) Phosphorus 81) Potassium 82) Protein 83) Protocatechulic-Acid 84) Quercetin 85) Quercetin-3-O-Rhamnoside 86) Quercetin-3-Rutinoside 87) Quinone 88) Rhamnose 89) Rutin 90) Beta-Sitosterol-Glucoside 91) Sodium 92) Squalene 93) Stearic-Acid 94) Tannins 95) Alpha-Tocopherol 96) Gamma-Tocopherol 97) Tyrosol 98) Uvaol 99) Verbascoside 100) Vanillin 101) Water

Bu öz; tabloda verilen tüm bileşikleri saf olarak içermekle beraber 250 mikrogram A vitamini, 40 mikrogram selenyum, 250 miligram C vitamini, 20 mg Askorbil-palmitat bulundurmaktadır. Bu yeni fitokimyasal(bitkilerin içinde bulunan kimyasallar), meyvelere, sebzelere, tahıllara, baklagillere renk ve lezzet veren, hastalıklara karşı doğal korumayı sağlayan, sağlığı geliştirici besinlerdir. Güçlü antioksidanlardır ve vücudun kalp krizi ve kanser dahil çeşitli hastalıklara karşı korunmasına yardımcı olurlar. Ekstrakt, sağlık açısından son derece faydalı ve non-toksik özelliğe sahiptir. Kullanımı zeytin yaprağı çayına kıyasla kolay ve kullanım alanı oldukça geniştir.

Zeytin yaprağı özü, zeytin yaprağının bileşenlerini konsantre olarak ihtiva etmektedir. Yani, 1 gr yaprakta yaklaşık %5 oleuropein bulunurken, 1 gr zeytin yaprağı ekstraktında bu oran % 20'lere kadar çıkmaktadır.
Yapılan bir araştırmada, zeytin yaprağı ekstraktı, yüksek kan basıncını ve kolesterolü önlemeye yardımcı olabildiği anlaşıldı. İsviçre ve Almanya'dan araştırmacılar yüksek kan basıncına sahip 20 tek yumurta ikizleri ile pilot bir çalışma başlattı. Kişilere ya placebo kapsülü ya da zeytin yaprağı ekstraktından, 500 mg veya 1000 mg dozda verildi. İkiz çiftleri farklı tedavilere tabii tutuldu. Kişiler, 8 hafta ekstrakt aldıktan sonra, kan basıncını ölçtü. Çalışma, zeytin yaprağı ekstraktının, insanlarda anti-hipertansif özellik gösterdiğini ortaya koydu. Araştırma,"Phytotherapy Research" bülteninde yayımlandı. Moleküler biyolojist ve araştırma başkanı Tania Perrinjaquet-Moccetti, yapılan çalışma hakkında şunları söyledi:

''Her ikiz çifti üyesinden birine, zeytin yaprağı ekstraktı içeren tabletler verilirken, diğeri tablet almadı. Fakat, daha düşük kan basıncının olması için gerekli yaşam stili tavsiye edildi. Destekleyici tablet kullanıcılarının yarısı, her gün 500 mg zeytin yaprağı ekstraktı alırken, diğer yarısı da 1000 mg aldı. Sekiz hafta sonra, çalışmada yüksek dozda destekleyici tablet kullanıcıların kan basınçlarında 137/80'den, 126/70'e somut bir düşüşün olduğu saptandı. Aynı zamanda, onların kötü LDL kolestrol düzeyinde de düşüş görüldü. Tam tersi, destekleyici almayan ikizlerin kan basınçlarında önemli bir değişim gözlenmedi ve de kolestrolde çok küçük bir değişim görüldü.''

Antioksidan Özelliği

Zeytin yaprağı ekstraktı, yüksek antioksidan aktiviteye sahiptir. Bu etki oleuropein bileşiğiyle beraber tabloda verilen diğer fenolik bileşiklerin sinerjik etkileri sonucu meydana gelir. Vitamin C ve E'nin gösterdiğiantioksidan aktivitenin yaklaşık 2,5 katı kadar daha yüksek bir antioksidan aktiviteye sahiptir.

Zeytin yaprağı ekstraktı, kardiyomiyopati(kalp adalesinin hastalıkları) hastalarında, kalp fonksiyonunu geliştirir.
Zeytin yaprağı ile ilgili çalışmalar devam etmekle beraber yaprak extraktı; soğuk algınlığından, aşırı yorgunluğa,AIDS'ten, kansere kadar birçok hastalığa iyi gelmektedir. Halk arasında değişik hastalıklara karşı kullanımı yaygınlaşmaktadır. % 6-15 oranında oleuropein içeren kuru zeytin yaprağı ekstraktı ticari olarak satılmaktadır.

Antimikrobiyel

Markin D. ve arkadaşları, bakterilere ve funguslara karşı zeytin yapraklarının antibakteriyel etkisini araştırdılar.Test edilen mikroorganizmalara, diyalizle elde edilen çeşitli konsantrasyonlardaki zeytin yaprağı suyu ekstraktı aşılandı. %0.6 (w/v) zeytin yaprağı suyu ekstraktı, 3 saat içinde test edilen bütün bakterileri öldürdü. Dermatofitler, %1.25 (w/v) ekstrakt muamelesi ile 3 gün sonra inhibe olurken, Candida albicans, %15 (w/v) varlığında 24 saat inkübasyondan sonra öldü. Escherichia coli hücreleri de benzer muameleye tabi tutuldu ve sadece %0.6 (w/v) zeytin yaprağı ekstraktı hücre yapısını tamamen bozmaya yetti. Çalışmadan elde edilen bu sonuçlar, zeytin yapraklarının antimikrobiyel potansiyel taşıdığını ortaya koyuyor. 

Anti-Fungal

Fungal sporlar çevremizde bulunuyorlar. Pek çok insan tekrarlanan fungal veya maya mantarıenfeksiyonlarından acı çekiyor. Funguslar en zayıf anımızda (yani bağışıklık sistemimiz zayıfladığında) saldırıya geçiyor. Vücudumuzda çeşitli tipte enfeksiyonlara sebep oluyorlar. Bu sebeple, funguslarla mücadele etmek için güvenli bir anti-fungal ajana ihtiyaç duyarız. Zeytin yaprağı ekstraktının anti-fungal ajan olduğu ispatlandığından beri anti-fungal tedavilerde kullanılmaktadır.

Batı Avrupa'da özellikle Macaristan'da yapılan araştırmada, candidanın sebep olduğu fungal enfeksiyonlara maruz kalmış insanların günlük zeytin yaprağı ekstraktı tüketimi büyük yararlar göstermiştir. Dört hafta sonra, uzun süredir bu tip sağlık problemi çeken insanlarda bir iyileşme rapor edildi. Macaristan ve diğer Baltık ülkelerinde düzenli olarak zeytin yaprağı ekstraktı ile hastalar tedavi edilmektedir.

Zeytin yaprağı ekstraktı; malarya ve menenjiti iyileştirmede faydalıdır. Fagosit aktivitesini ve üretimini uyarır, içeriğindeki oleuropein, kalsiyum elenolate hidroliz olarak birçok virüsü baskılar ve inhibe eder. AIDS'e sebebiyet veren HIV virüsünün kopyalanmasını baskılamada yardımcı olur. Yine soğuk algınlığına sebep olanvirüslerin kopyalanmasını baskı altında tutmaya yardımcı olur.

Obeziteye Karşı

Zeytin yaprağı ekstraktının, tavşanlardaki yağ depolarını azalttığını ilk kez gösteren çalışma, Southern Queensland Üniversitesi tarafından yürütülmektedir ve çalışma American Journal of Nutrition bülteninde yayınlanmıştır. Fitokimyasal oleuropein, yaprakta daha büyük miktarda iken, zeytin yağında daha düşük miktarda bulunuyor.

Southern Queensland Üniversitesi'nden Prof. Lindsay Brown tarafından yürütülen çalışmada, fareler 8 hafta boyunca yüksek karbohidrat ve yağ diyeti ile beslendi. Fareler, abdominal yağlanma, karaciğer yağlanması, hipertansiyon ve glukoz toleransının azalması gibi metabolik sendrom işaretleri oluşturdular. Daha sonraki 8 haftadazeytin yaprağı ekstraktı ilaveli kahve verilen fareler, normal kahve verilen farelerle karşılaştırıldığındakardiyovasküler, karaciğer ve metabolik rahatsızlıklarında iyileşme gösterdi.

Dr. Brown, zeytin yaprağı ekstraktının anti-inflammatory özelliğinden dolayı kilo kaybına neden olduğunu söylüyor. Yeşil çay, aspirin türevleri ve ibuprofenin de benzer bir kilo kaybı etkisi gösterdiği düşünülüyor. Biyokimyacı Greg Jardine, zeytin yaprağı ekstraktı ürünlerinin kilo kaybına neden olduğunu ve ayrıca fareler üzerinde alınan sonuçların beklenenleri aştığını ifade etti.

Cytomegalovirus'ün büyümesini bloke eder. Sitomegalik İnklüzyon Hastalığı, Tükrük Bezi Virus Hastalığı veya CMV enfensiyonu denilen tablo, Herpes virüs ailesinden olan bir DNA virüsü tarafından oluşturulmaktadır. Epstein - Barrvirüsünün(Herpes virüsüne benzer bir DNA virüsü. İnfeksiyöz Mononükleozis: Etken; herpes virus ailesinden, 180-200 nm. çapında zarflı bir virus. En fazla çocuklarda ve genç erişkinlerde görülen akut lenfoproliferatif bir hastalıktır) büyümesini bloke eder. Herpes Simplex(ağızda yara-uçuk) virüs Tip 1 ve 2'yi inhibe eder. Herpes zoster(nevralji: Sinir ağrısı, sinir yollarının biri boyunca duyulan şiddetli ağrı spazmlarından oluşur) virüsünü inhibe eder. (Zona olarak da bilinen Herpes Zoster su çiçeği virüsünün yaptığı bir enfeksiyondur.) Bu nedenle zonanın(Gece Yanığı: Suçiçeği geçirildikten sonra konak sinir hücrelerinde bekleyen virüsün, yeniden aktive olması ile ortaya çıkmaktadır) tedavisinde faydalı olur. Palio virüslerinin 3 formunu da engeller.

Zeytin yaprağı ekstraktı oleuropein içeriği dolayısıyla Flatworm, Hookworm, Roundworm ve Tapeworm gibi bir çok bağırsak parazitini engeller veya öldürür.

Kozmetikte ise zeytin yaprağı ekstresi içeren ürünler antioksidan etkileriyle cilt bakımında kullanılmaktadır,antiaging kürlerinin hemen hepsinde yer alır. Zeytin yaprağı ekstresi, antibiyotiklerle tedavi edilemeyen bazınezle ve gripler için son derece faydalı bir bitkisel kaynaktır. Gribe sebep olan virüslerin kopyalanmasını baskılamada yardımcı olur.

BİTKİSEL BOYACILIKTA KULLANIMI

Boyamacılık açısından zeytinin yaprakları ve taze sürgünlerinden yararlanılır. Çeşitli mordanlar ile farklı renkler elde etmek mümkündür. Şap mordanlı yünler sarı renk alır. Krom mordanlı yünle kahverengi elde edilir. Saçıkıbrıs(Anadolu'da taş kara boya adıyla bilinmektedir) mordanlı yünler ise yeşil ile gri arası bir renk alır. Türkiye ve Dünya'nın birçok yerinde 27 cinsi ve yaklaşık 600 türü bulunan zeytinin, sağlık açısından faydalı olmasının yanı sıra ekonomik yönden de en fazla kazanç sağlayan ürünler arasında yerini korumaktadır.

Meyvesinden kahvaltılık ve yağ, çekirdeğinden de kışlık yakacak elde edilmesiyle de zeytinin her bir parçası çöpe gitmeden değerlendirilir.

ZEYTİN ÇEKİRDEĞİ

Zeytin çekirdeğinde de aynı üzüm çekirdeği gibi, antioksidan, anti kanserojen, anti inflamatuvar olan maddeler bulunur. Zeytinyağını diğer yağlardan farklı kılan maddeler, en yoğun halleri ile zeytin çekirdeğinin içerisinde bulunur. Herhangi bir zeytin çekirdeğinin her iki ucu hafifçe törpülenirse, çekirdeğin içinin oyuk olduğu ve içerisinde pıhtılaşmış veya çok koyu kıvamlı bir yağ olduğu görülür. Bu maddelerin çekirdekteki konsantrasyonu %80'lere varan miktarlardadır. Zeytin çekirdekleri öğütülerek de yutulabilir.

Zeytinin dışındaki ince zarını mide eritemez, bu nedenle çiğnenmelidir. Çiğnenmeden yutulduğu takdirde sindirim sistemi, zeytini olduğu gibi dışarı atmaya çalışır. Bulgar ve ABD'li bilim adamlarının yaptıkları araştırmalarda, zeytin çekirdeğinin boğaz boşluğundan mideye inene kadar eridiği, gerek denekler üzerinde yapılan çalışmalar gerekse cihazlarla tespit edildiği belirtilmiştir. Hazmı en kolay olan yiyecek maddesi zeytin çekirdeğidir. Mide özsuyuzeytin çekirdeğini çok kısa bir sürede parçalayarak saf, şifalı zeytinyağına ulaşır ve geriye kalan posa ise bağırsakları onararak rahatlatır. 1985'li yıllarda başlayan araştırmalar bugüne kadar devam ettirilmektedir.

Midesinde yanma olan kişiler, zeytin çekirdeğini yuttuktan sonra rahatladıklarını ifade etmişlerdir. Zeytin çekirdeği yutulduğunda iç organlarda oluşabilecek kanserojen hücre riskini azalttığı iddia edilmektedir. Zeytin çekirdeği yutan kişilerde basur problemiyle karşılaşılmamıştır. Kabızlığı ve basur kanamasını engeller. Ülser, gastrit, hazımsızlık gibi mide problemlerine iyi gelir. Bağırsak ve sindirim yollarını düzenler, bağırsak iltihabını giderir. Prostat oluşumunu engeller. Yüksek tansiyonu dengeler. Karaciğer iltihaplanmasını giderir.Damar sertliği gelişmesini ve damar tıkanıklığını önler. Kolesterolü dengeler. Diyabetli hastalara faydalıdır.

PRİNA VE SABUN
Zeytin çekirdeği ve zeytinyağı elde edilmesinden arta kalan posa, preslenip toz haline getirilerek, kalıplara konarak kurumaya bırakılır. Prina adı verilen bu yakacak, kömür ve oduna göre uygun fiyata satılmaktadır. Kömürden daha sağlıklı bir yakacak türüdür. Çevre açısından da uygun bir yakacaktır.

Zeytinyağı sabunu, yağlı ciltlerde yağ dengesini sağlar; kuru ciltleri ise yağlandırır. Sabun içerisindeki reoily(geri yağlandırıcı) olarak tabir edilen bu özellikleri sağlayan maddelerin ne olduğu bugün dahi bilinememektedir.

Dr. Erman Gündoğdu

Zeynep Uygur yaklasansaat.com

27/12/2010

Kaynaklar:
1) Ankara Günlük Ekonomi Bülteni, Sayı: 8084, Ankara-Ankara Haber Ajansı, 14/08/2007.
2) Prof. Dr. Ulvi Zeybek, Ege Üniversitesi İlaç Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma-Uygulama Merkezi, bukas.com
3) "In Vitro Antimicrobial Activity of Olive Leaves", onlinelibrary.wiley, çev. Dr. Erman Gündoğdu,yaklasansaat.com, 28/09/2010.
4) "Olive Leaf Offers New Hope in Fat Fight", smh.com.au, çev. Dr. Erman Gündoğdu, yaklasansaat.com, 04/07/2010.5) "Olive Leaf Extract as Anti-Fungal Agent Fights Candida", AlleyArticle, çev. Dr. Erman Gündoğdu,yaklasansaat.com, 16/04/2010.
6) "Benefits of Drinking Olive Leaf Tea", ezinearticles, çev. Dr. Erman Gündoğdu, yaklasansaat.com, 30/03/2010.
7) "Olive Leaf Extract may Help Lower Blood Pressure", reutershealth, çev. Dr. Erman Gündoğdu,yaklasansaat.com, 03/09/2008.
8) "Olive Leaf Extract can Help Tackle High Blood Pressure and Cholesterol", sciencedaily, çev. Dr. Erman Gündoğdu, yaklasansaat.com, 28/08/2008.
9) T.C. Doğu Akdeniz Zeytin Birliği, dazb.org.tr.
10) mtip.selcuk.edu.tr
11) wikipedia.org
12) karizmatic.com.
13) cmedikal.com
14) zeytinfuari.com
15) sifavi.com
16) znaturel. com
17) gidasanayii.com
18) bio-olive.org/default.asp
19) tuam.uludag.edu.tr
20) food.ege.edu.tr
21) Bilimvesaglik.com
22) ogrenci.hacettepe.edu
23) doctorsaber.com
24) bud.org.tr
25) afl.org.tr
26) eczanemetropol.com